Mae Heneb yn nodi cyfnod newydd ar gyfer archaeoleg Cymru, gan uno arbenigedd pedair ymddiriedolaeth ranbarthol. Dysgwch am ein cenhadaeth i warchod a dathlu treftadaeth gyfoethog Cymru ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol.
Yn 2024, dechreuodd pennod newydd i archaeoleg Cymru. Ganed Heneb, gan uno arbenigedd ac angerdd pedair ymddiriedolaeth archaeolegol ranbarthol—Clwyd-Powys, Dyfed, Morgannwg-Gwent, a Gwynedd. Am bron i bum degawd, bu’r ymddiriedolaethau hyn yn gweithio’n ddiflino i ddatgelu, diogelu a rhannu hanes cyfoethog Cymru. Nawr, mae Heneb yn camu i mewn i barhau â’u gwaddol, ond mewn ffordd ffres, unedig.
Nid diogelu’r gorffennol yn unig yw diben Heneb – mae’n ymwneud â llunio dyfodol archaeoleg yng Nghymru. Gyda’n gilydd, rydyn ni’n ymgymryd â heriau newydd, yn creu cyfleoedd cyffrous, ac yn cadw hanes Cymru’n fyw i genedlaethau’r dyfodol.
Pam dod â’r Ymddiriedolaethau at ei gilydd?
Felly, pam uno ymddiriedolaethau a oedd eisoes yn gwneud gwaith mor wych? Ni wnaed y penderfyniad yn ysgafn, ond mae’r ateb yn syml: nerth mewn niferoedd. Drwy uno, mae Heneb mewn sefyllfa well i fynd i’r afael â heriau modern archaeoleg, fel newid yn yr hinsawdd, datblygu trefol, a’r diddordeb cynyddol sydd gan y cyhoedd mewn treftadaeth.
Dyma fydd Heneb yn ei wneud:
- Diogelu ein Gorffennol: O gaerau hynafol i dirnodau diwydiannol, mae Heneb yn sicrhau bod yr amgylchedd hanesyddol yn cael ei ddiogelu ar gyfer y dyfodol.
- Hybu Ymchwil ac Ymgysylltu â’r Gymuned: O gyfuno arbenigedd, gallwn dreiddio’n ddyfnach fyth i hanes a dod â mwy o bobl gyda ni ar y daith.
- Ymateb i Bwysau Heddiw: Boed hynny’n fygythiadau amgylcheddol neu’n ddatblygu cynyddol, mae gan Heneb yr arfau i weithredu’n gyflym ac yn effeithiol.
Ar yr un pryd, mae Heneb yn parhau i fod wedi’i wreiddio yn yr hunaniaethau lleol a’r arbenigedd sydd wedi siapio archaeoleg Cymru ers degawdau. Mae swyddfeydd rhanbarthol yn sicrhau bod arbenigedd lleol a chysylltiadau cymunedol yn parhau i fod wrth galon popeth a wnawn.
Adeiladu ar Waddol Balch
Mae gwaith y cyn Ymddiriedolaethau yn rhan annatod o hanes archaeoleg Cymru. Ers bron i 50 mlynedd, maent wedi gwneud gwaith anhygoel yn gwarchod treftadaeth Cymru. Maent yn diogelu arteffactau a safleoedd archeolegol di-ri wrth gysylltu cymunedau â’u hanes cyffredin.
Nid yw Heneb yma i ddisodli’r etifeddiaeth honno—mae yma i adeiladu arni. Drwy gofleidio technoleg arloesol, cryfhau rhaglenni cymunedol, a ffurfio partneriaethau newydd, mae Heneb yn sicrhau bod gorffennol Cymru yn parhau i fod yn fywiog ac yn hygyrch i bawb.
“Rydyn ni’n falch o barhau â gwaith arloesol yr ymddiriedolaethau rhanbarthol gan fanteisio ar gyfleoedd newydd i archwilio a gwarchod ein treftadaeth gyffredin,”
meddai llefarydd ar ran Heneb.
Ein Gwefan Newydd: Porth at Archaeoleg Cymru
Gwefan wedi’i Hadeiladu ar eich cyfer Chi
Beth yw cychwyn newydd heb wefan newydd? Mae hyb ar-lein newydd sbon Heneb wedi’i ddylunio i wneud archaeoleg Cymru yn hygyrch i bawb, p’un a ydych chi’n ymchwilydd, yn athro hanes, neu’n chwilfrydig am yr hyn sydd o dan eich traed.
Dyma sydd ar y wefan:
1. Ein Gwasanaethau:
- Dod i wybod am waith Heneb ym maes rheoli treftadaeth, cyngor cynllunio ac ymchwil archeolegol.
- Dysgu sut rydyn ni’n cefnogi addysg ac ymgysylltiad â’r gymuned ledled Cymru.
2. Cofnod Amgylchedd Hanesyddol:
- Manteisiwch ar gronfa ddata enfawr o safleoedd hanesyddol ac archaeolegol Cymru.
- Perffaith ar gyfer ymchwilwyr, cynllunwyr, neu unrhyw un sy’n awyddus i ddysgu mwy am hanes Cymru.
3. Cymryd Rhan:
- Cewch y wybodaeth ddiweddaraf am ein gwaith cloddio, ein darganfyddiadau a’n digwyddiadau diweddaraf.
- Rhagor o wybodaeth am sut y gallwch wirfoddoli, mynychu gweithdai, neu ymuno â rhaglenni cymunedol.
4. Darganfod Rhagor:
- Archwiliwch astudiaethau achos diddorol, ymchwil sy’n parhau, a straeon y tu ôl i’r llenni o’r maes.
- Dysgwch sut gallwch chi gefnogi cenhadaeth Heneb i ddiogelu treftadaeth Cymru.
Mae’r wefan yn llawn offer ac adnoddau i’ch helpu i archwilio archaeoleg Cymru mewn ffordd na fu’n bosibl erioed o’r blaen.
Pam mae Heneb yn Bwysig: Gwarchod Amgylchedd Hanesyddol Cymru
Mae Cymru’n gyforiog o hanes, ond nid yw’n hawdd ei ddiogelu. O effeithiau newid yn yr hinsawdd i ddatblygu modern, mae ein treftadaeth yn wynebu heriau go iawn. Dyna lle mae Heneb yn dod i’r adwy—i ddiogelu’r straeon, y lleoedd a’r arteffactau sy’n gwneud Cymru’n unigryw.
Ar Beth mae Heneb yn Canolbwyntio?
- Diogelu Safleoedd Agored i Niwed: Mae angen gwarchod henebion, tirweddau hanesyddol a thrysorau archaeolegol rhag bygythiadau amgylcheddol a dynol.
- Gwneud Archaeoleg yn Hygyrch: Boed hynny drwy raglenni ysgol neu ddigwyddiadau cyhoeddus, mae Heneb wedi ymrwymo i wneud hanes yn ddiddorol ac yn gynhwysol.
- Cydweithio er mwyn cael Effaith: O ddatblygwyr i lunwyr polisi, mae Heneb yn gweithio gyda phartneriaid ar draws sectorau i sicrhau bod archaeoleg yn chwarae rhan allweddol yn y gwaith o lunio dyfodol Cymru.
Yn syml, mae Heneb yma i wneud yn siŵr bod gan hanes cyfoethog Cymru le yn ei dyfodol.
Edrych i’r Dyfodol
Nid dim ond corff cyfunol yw Heneb – mae’n fudiad. Drwy uno arbenigedd a chroesawu arloesedd, rydym yn tywys archaeoleg Cymru i oes newydd.
Dyma beth sydd ar y gorwel:
- Ysbrydoli Cysylltiadau Newydd: Rydym am i bawb deimlo cysylltiad â hanes Cymru, o blant ysgol i ddysgwyr gydol oes.
- Arwain y Ffordd mewn Ymchwil: Mae Heneb yn ymroi i brosiectau newydd sy’n datgelu straeon cudd ac yn ehangu ein dealltwriaeth o’r gorffennol.
- Ymgysylltu â Mwy o Bobl: O gloddiadau ymarferol i weithdai rhyngweithiol, rydyn ni’n creu cyfleoedd i fwy o bobl brofi archaeoleg yn uniongyrchol.
Ond ni allwn wneud hyn ar ein pen ein hunain. Mae Heneb yn ffynnu ar gydweithio, boed hynny gyda chymunedau lleol, sefydliadau treftadaeth, neu unigolion angerddol fel chi.
Sut Gallwch Chi Ymuno â Ni
Nid rhywbeth i weithwyr proffesiynol yn unig yw archaeoleg Cymru – mae i bawb. Dyma sut gallwch chi gymryd rhan:
- Mynd i’n Gwefan: Archwiliwch adnoddau Heneb, o’r Cofnod Amgylchedd Hanesyddol i’n prosiectau diweddaraf.
- Gwirfoddoli eich amser: Boed hynny’n helpu ar gloddfa neu roi help llaw mewn digwyddiadau, mae eich cefnogaeth yn gwneud gwahaniaeth.
- Lledaenu’r Neges: Rhannwch genhadaeth Heneb gyda ffrindiau, teulu ac unrhyw un sy’n frwd dros gadw hanes.
- Cefnogi Ein Gwaith: Mae rhoddion yn ein helpu i barhau i ddiogelu gorffennol Cymru ac ennyn diddordeb cymunedau yn y broses.
Prif Bwyntiau Am Heneb
- Sefydlwyd: 2024, drwy uno pedair ymddiriedolaeth archaeolegol Cymru.
- Cenhadaeth: Diogelu, archwilio a hyrwyddo amgylchedd hanesyddol Cymru.
- Prif Feysydd Ffocws: Archaeoleg maes, rheoli treftadaeth, ymchwil archaeolegol, addysg, ac ymgysylltu â’r gymuned.
- Adnoddauu: Ewch i’r Cofnod Amgylchedd Hanesyddol a darganfod sut mae Heneb yn cefnogi archaeoleg yng Nghymru.
Y Bennod Nesaf yn Archaeoleg Cymru
Mae Heneb yn gam beiddgar ymlaen i archaeoleg Cymru, wedi’i adeiladu ar ddegawdau o gyflawni ac ymrwymiad i’r dyfodol. Gyda thîm unedig, cyfleoedd newydd, ac angerdd dros hanes, mae Heneb yn barod i ddatgelu straeon newydd a’u rhannu â’r byd.
Ydych chi’n barod i gymryd rhan? Ewch i wefan Heneb heddiw i ddysgu mwy ac ymuno â ni i lunio dyfodol archaeoleg Cymru.
